Śniadanie wielkanocne w rodzinie
Niedziela Zmartwychwstania - Śniadanie wielkanocne w rodzinie
Tegoroczne śniadanie wielkanocne znów spożywane będzie w czasie epidemii. Zachęcamy, aby w rodzinach wykorzystać ten czas do odprawienia krótkiej liturgii domowej. Tradycyjną święconkę stanowić będą pokarmy pobłogosławione przez prowadzącego modlitwę.
Stół powinien być nakryty białym obrusem i – jeśli to możliwe – udekorowany zielonymi pędami zbóż, bukszpanem czy gałązkami wierzby. Główne miejsce na stole zajmują zapalona świeca przypominająca paschał, oznaczający Chrystusa Zmartwychwstałego, oraz koszyk z symbolicznymi pokarmami przypominającymi ucztę paschalną (malowane jajka, chleb, sól, chrzan, wędlina) i figurka wielkanocnego baranka.
Zapalając świecę, ojciec rodziny lub prowadzący podnosi ją mówiąc:
Prowadzący: Chrystus zmartwychwstał. Alleluja
Wszyscy: Prawdziwie powstał, jak powiedział. Alleluja
Następnie prowadzący mówi:
P. Pan zmartwychwstał i jest z nami. Z Nim żadna ciemność nas nie ogarnie. W Nim mamy życie wieczne. Niech wielkanocna radość całego Kościoła będzie też radością naszej rodziny.
CZYTANIE EWANGELII
Teraz ktoś z domowników odczytuje fragment Ewangelii (Mt 28, 1-10)
Lektor: Z Ewangelii według świętego Mateusza.
Po upływie szabatu, o świcie pierwszego dnia tygodnia przyszła Maria Magdalena i druga Maria obejrzeć grób. A oto powstało wielkie trzęsienie ziemi. Albowiem anioł Pański zstąpił z nieba, podszedł, odsunął kamień i usiadł na nim. Postać jego jaśniała jak błyskawica, a szaty jego były białe jak śnieg. Ze strachu przed nim zadrżeli strażnicy i stali się jakby umarli. Anioł zaś przemówił do niewiast: «Wy się nie bójcie! Gdyż wiem, że szukacie Jezusa Ukrzyżowanego. Nie ma Go tu, bo zmartwychwstał, jak powiedział. Chodźcie, zobaczcie miejsce, gdzie leżał. A idźcie szybko i powiedzcie Jego uczniom: Powstał z martwych i oto udaje się przed wami do Galilei. Tam Go ujrzycie. Oto, co wam powiedziałem». Pośpiesznie więc oddaliły się od grobu, z bojaźnią i wielką radością, i biegły oznajmić to Jego uczniom.
Jezus ukazuje się niewiastom.
A oto Jezus stanął przed nimi i rzekł: «Witajcie!» One podeszły do Niego, objęły Go za nogi i oddały Mu pokłon. A Jezus rzekł do nich: «Nie bójcie się! Idźcie i oznajmijcie moim braciom: niech idą do Galilei, tam Mnie zobaczą».
L. Oto słowo Pańskie.
W. Chwała Tobie, Chryste.
KATECHEZA DOMOWA
Teraz wszyscy siadają, a ojciec rodziny lub inny z domowników przypomina zgromadzonym sens świętowania, zapraszając dzieci – jeśli są obecne – do krótkiego dialogu, przekazując im w ten sposób wiarę oraz ucząc chrześcijańskich i polskich obyczajów. Pomocą ku temu niech będą poniższe treści.
Pascha w czasie epidemii
Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego to najstarsze i najważniejsze święto chrześcijan. Zaczyna się już w noc z soboty na niedzielę liturgią Wigilii Paschalnej. Wielkanocny poranek w polskiej tradycji wiąże się z kolei z Mszą św. rezurekcyjną, po której w rodzinnym gronie spożywa się wielkanocne śniadanie. To wyraz radości z obecności Pana, który w dzień swego Zmartwychwstania przyszedł do apostołów, aby spożyć z nimi posiłek, umacniając ich w wierze.
W tym roku znów spotykamy się w czasie panującej w świecie i w naszej ojczyźnie epidemii. (Nie mogliśmy się spotkać na paschalnym czuwaniu w Wielką Noc, uczestniczyć w rezurekcji ani nawet w sprawowanej w ciągu dnia Eucharystii w naszym kościele). Ale Chrystus zmartwychwstał naprawdę i pokonał śmierć! On chce przychodzić do nas tak, jak przyszedł do Żydów, którzy sprawowali pierwszą Paschę w swoich domach w noc wyjścia z niewoli egipskiej (zob. Wj 12,3). Chrystus już tam był obecny w znaku spożywanego paschalnego baranka, którego krew ratowsała Izraelitów przed przechodzącym w nocy przez Egipt Aniołem Niszczycielem (zob. Wj 12, 23). A potem Chrystus po swym zmartwychwstaniu przyszedł do wystraszonych, zamkniętych w Wieczerniku uczniów (zob. Łk 24,35-48). Dziś Chrystus Zmartwychwstały chce przychodzić także do naszych domów. Świętujmy więc naszą Paschę. Niech Krew Chrystusa, Baranka Bożego przez wiarę ocala nas od śmierci wiecznej (zob. Ef 1,7; Ef 2,13; 1 P 1,19). Bo Chrystus zmartwychwstał i żyje! A kto wierzy w niego, choćby i umarł, żyć będzie na wieki (por. Łk 11, 25-26).
Spożywając wielkanocne śniadanie, pamiętamy o słowach św. Pawła Apostoła, który pisał: Czy jecie, czy pijecie, czy co innego czynicie, wszystko na chwałę Bożą czyńcie (1 Kor 10,31) i miejmy nadzieję, że wszyscy spotkamy się w niebie na uczcie Chrystusa.
Symbolika polskiej święconki
Baranek z chorągiewką – znak Chrystusa Zmartwychwstałego. Na chorągiewce jest umieszczony krzyż oraz napis „Alleluja”, wyrażający radość ze zwycięstwa życia nad śmiercią oraz pokonania grzechu. Symbolika baranka ma głębokie korzenie biblijne: w Starym Testamencie, podczas ucieczki z Egiptu, Izraelici naznaczyli odrzwia swych domów krwią spożytego baranka. W Nowym Testamencie Chrystus zostaje nazwany Barankiem Bożym, a w Wielki Piątek dokonuje odkupienia ludzi za cenę własnej krwi. To także symbol łagodności, niewinności i ofiary.
Jajko – starożytny symbol nowego życia i odrodzenia. Podobnie jak baranek wielkanocny, oznacza triumf życia nad śmiercią. Kiedyś jaj nie spożywano przez cały Wielki Post i powracały na stoły dopiero na Wielkanoc. Dzielenie się jajkiem ma charakter braterski i służy umocnieniu więzi rodzinnych.
Chleb – symbolizuje pokarm dla duszy, czyli Ciało Chrystusa, który powiedział o sobie: „Ja jestem chlebem życia. Kto do Mnie przychodzi, nie będzie łaknął”, i powszedni pokarm dla ciała, niezbędny do życia, o który prosimy w modlitwie „Ojcze nasz”.
Wędlina – symbol baranka, którego Izraelici zabijali i spożywali rodzinnie w święto Paschy.
Ciasto – jego słodycz jest nagrodą za wytrwanie w umartwieniach Wielkiego Postu i zwiastunem Królestwa Niebieskiego: „skosztujcie, jak dobry jest Pan” (Ps 34, 9).
Chrzan – ostry smak i zdolność wyciskania łez sprawiły, że jest symbolem goryczy Męki Pańskiej, zwieńczonej słodyczą Zmartwychwstania.
Sól – nadaje potrawom smak i chroni je przed zepsuciem. Dlatego Chrystus mówił, że jako jego uczniowie mamy być „solą ziemi”.
MODLITWY
Teraz wszyscy wstają, a prowadzący mówi:
P. Módlmy się teraz za wszystkich naszych krewnych i przyjaciół, żyjących i zmarłych, za cały Kościół i świat. Wołajmy do Boga: Wysłuchaj nas, Panie
Módlmy się za Kościół święty, papieża Franciszka, naszego biskupa Tadeusza, naszych księży…. i cały lud Boży, abyśmy razem byli świadkami Chrystusa Zmartwychwstałego w świecie. Ciebie prosimy...
Módlmy się za wszystkich dotkniętych obecną epidemią na świecie i w Polsce: o pokój wieczny dla zmarłych, zdrowie dla chorych i wsparcie dla ich bliskich, lekarzy i opiekunów oraz o mądrość dla rządzących i roztropność dla obywateli.
Módlmy się za wszystkich wierzących w Chrystusa, aby zabiegając o chleb powszedni, szukali nade wszystko skarbu Królestwa Bożego.
Módlmy się za ludzi starszych i osamotnionych, aby dzięki dobroci sąsiadów i bliskich mogli zaznać radości świąt Zmartwychwstania Pańskiego.
Módlmy się za wszystkich naszych rodaków w Polsce i na całym świecie, aby święta spędzali we wzajemnej zgodzie i trzeźwości.
Módlmy się za zmarłych, aby po trudach ziemskiego życia, znaleźli wieczną w chwale zmartwychwstania.
Módlmy się za nas tu zgromadzonych, abyśmy zasiadali do wspólnego stołu wdzięczni za wszystkie dary, jakie otrzymujemy od Boga i kochających nas łudzi. Niech Bóg napełni nas ufnością w swą Opatrzność, pragnieniem nawrócenia i wiarą w życie wieczne.
P. Módlmy się wspólnie, jak nas nauczył Jezus Chrystus.
W. Ojcze nasz…
MODLITWA BŁOGOSŁAWIEŃSTWA PRZED POSIŁKIEM
Prowadzący mówi:
P. Boże, w dniu dzisiejszym pokonana została śmierć i otworzone zostały bramy wieczności przez Twojego Jednorodzonego Syna. Spraw, abyśmy wraz z Nim zasiedli kiedyś do uczty niebieskiej w Twoim Królestwie. Prosimy Cię, Zmartwychwstały Panie, pobłogosław te pokarmy wielkanocne, daj nam tu zebranym razem przy stole z wiarą przeżywać Twoją obecność podczas naszego świątecznego posiłku w dzień Twego zwycięstwa. Prosimy Cię, abyśmy mogli radować się z udziału w Twoim życiu i zmartwychwstaniu teraz i w wieczności. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków.
W. Amen.
ŻYCZENIA
Teraz prowadzący składa życzenia tymi lub podobnymi słowami.
P. Z radością gromadzimy się w naszej wspólnocie rodzinnej, która jest Kościołem domowym, aby uroczyście świętować dzień Zmartwychwstania Pana Jezusa. Życzę nam tu obecnym, aby pokój i radość zawsze były w naszych sercach; abyśmy wszyscy byli świadkami Zmartwychwstałego Chrystusa w dzisiejszym świecie, i gdziekolwiek będziemy, oznajmiali że „Pan rzeczywiście zmartwychwstał” (Łk 24, 34).
Rozpoczyna się dzielenie jajkiem i składanie sobie życzeń.
MODLITWA PO POSIŁKU
Po posiłku prowadzący mówi:
P. Uczniowie poznali Pana. Alleluja
W. Przy łamaniu chleba. Alleluja.
P. Dziękujemy Ci, Panie Boże, za posiłek, który spożyliśmy, za wszystkie Twoje dobrodziejstwa okazywane ludziom, za radość dnia dzisiejszego oraz za miłość, która nas zgromadziła w Twoje Imię. Chwalimy Cię, Boże, przez zmartwychwstałego Pana naszego Jezusa Chrystusa.
W. Amen. Alleluja.
Na zakończenie odmawia się modlitwę „Królowo nieba”
P. Królowo nieba, wesel się, Alleluja!
W. Bo Ten, któregoś nosiła, Alleluja!
P. Zmartwychwstał, jak powiedział, Alleluja!
W. Módl się za nami do Boga, Alleluja!
P. Raduj się i wesel, Panno Maryjo, Alleluja.
W. Bo zmartwychwstał Pan prawdziwie, Alleluja.
P. Módlmy się. Boże, któryś raczył uweselić świat przez Zmartwychwstanie Syna Swego, Pana naszego Jezusa Chrystusa, daj prosimy, abyśmy przez Jego Rodzicielkę, Maryję Pannę, dostąpili radości życia wiecznego. Przez Chrystusa Pana naszego.
W. Amen.